późny wiek
  • chaszcze / haszcze

    19.02.2024
    19.02.2024

    Dlaczego Doroszewski notuje pisownię „haszcze”, a nie przez „ch”?

  • kwintylion
    28.11.2006
    28.11.2006
    Wielkie liczby, takie jak milion, bilion czy trylion, w dopełniaczu przyjmują końcówkę -a. Tymczasem bardzo duża liczba słowników dla słowa kwintylion podaje oboczność -a a. -u (np. Uniwersalny słownik języka polskiego) lub wyłącznie -u (Wielki słownik ortograficzny). Tylko jeden słownik ortograficzny podaje wyłącznie D. -a. Krótkie śledztwo przy użyciu wyszukiwarki Google potwierdza jednak, że kwintylion odmieniany jest wyłącznie na -a. Czy kwintylionu można potraktować jako błąd?
    Pozdrawiam
  • lata x-te
    29.11.2004
    29.11.2004
    Szanowni Państwo,
    jak można określić pierwszą i drugą dekadę wieku? Słowniki mówią jedynie o latach 20. i późniejszych. Czy istnieje inny, nieopisowy sposób nazewnictwa i zapisu? W katalogu prezentującym dorobek instutycji artystycznej kolejne działy chcę wyróżnić za pomocą cyfr arabskich, z pominięciem słowa lata – czy mogę napisać:
    00.
    10.
    20.

    i tak dalej? Czy w ogóle można mówić o latach dziesiątych? Bo o pierwszych raczej tak?
    Z pozdrowieniami
    - AW
  • lekce sobie ważyć
    15.04.2002
    15.04.2002
    Panie Profesorze,
    Mam tym razem takie oto pytanie: skąd wzięło się „rozbicie” słowa lekceważyć na przykład w wyrażeniu lekce sobie ważyć? Z niecierpliwością czekam na odpowiedź.
  • mydlana opera
    21.05.2007
    21.05.2007
    Witam!
    Proszę o podanie etymologii określenia mydlana opera.
    Pozdrawiam
    Michał Woś
  • panna wstrzemięźliwa

    7.06.2023
    18.02.2015

    „Pokorniuchno się skłoniła, jako panna wstrzemięźliwa”. Co dokładnie autor pieśni adwentowej miał na myśli nazywając Maryję wstrzemięźliwą? Jako – czyli jej pokorny pokłon wynika z jej wstrzemięźliwości? Wstrzemięźliwy jest ten, kto (po)wstrzymuje (się) – kalka łac. continentia, dotyczyć to może zresztą różnych obszarów życia. Proszę o wyjaśnienie :)

    Pozdrawiam serdecznie

    Łukasz

  • Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę

    31.01.2022

    Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę - czy to odcień?


    Dzień dobry,

    Niedawno zastanawialiśmy się z lubą, jak mogli Polacy/Słowianie określać kolory i barwy/farby, zanim też zaczerpnęli te nazwy z języków odpowiednio romańskich i germańskich. Czy istnieje jakieś pierwotnie nasze określenie na kolor? Czy to może odcień?

  • podolski złodziej
    12.01.2010
    12.01.2010
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy związku podolski złodziej. Od czego pochodzi ten frazeologizm oraz co dokładnie oznacza?
    Z poważaniem,
    Przemysław Żbikowski
  • Przedstawmy sobie park

    13.06.2021
    13.06.2021

    Dzień dobry!

    Przygodach dobrego wojaka Szwejka jest zdanie  Przedstawmy sobie park przy placu Karola... . Po niemiecku przedstawiać i wyobrażać to to samo słowo. Czy tutaj język niemiecki wpłynął na czeski, a potem zostało to przetłumaczone, czy po polsku przedstawiać znaczyło kiedyś 'wyobrażać'? 

     Pozdrawiam Marcin Nowak

  • przymiotniki dzierżawcze od Hugo i Nerval

    14.12.2020
    21.03.2013

    Czy przymiotniki Hugoliański (od: Victor Hugo) i Nervaliański (od: Gérard de Nerval) zostały utworzone prawidłowo? Według mnie powinno być: Hugowski i Nervalowski (analogicznie do: StendhalStendhalowski).

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego